روش استخراج منحنی های میزان از مدل رقومی ارتفاعی در نرم افزار Arc GIS

روش ترسیم منحنی میزان از لایه های رستری در نرم افزار Arc GIS
برای ترسیم منحنی های میزان در نرم افزار Arc GIS ابتدا کادر جست و جوی نرم افزار را فراخوان کنید. در صورتی که کادر جست و جوی نرم افزار در حالت غیر فعال قرار داشته باشد، از منوی Window بر روی گزینه Search کلیک کنید، تا کادر جست و جوی نرم افزار احضار شود.

در گام دوم به طوری که در شکل زیر نمایش داده شده است کلمه Contour را تایپ و بر روی دکمه جست و جو کلیک کنید.

به محض کلیک بر روی ابزار Contour پنجره ای به همین نام مطابق با شکلی که در زیر نمایش داده شده است، باز خواهد شد.

هر یک از پارامترهای ورودی ابزار Contour در شکل زیر شماره گذاری شده و بر اساس هر یک از شماره ها به ترتیب توضیحاتی ارائه می شود:

در قسمت شماره 1: با عنوان Input Raster بایستی یک فایل رستری یا شبکه ای را به عنوان ورودی به این قسمت معرفی کنید. در اینجا از مدل رقومی ارتفاعی استفاده می شود.
در قسمت شماره 2: با عنوان Output Feature Class مسیر فایل خروجی برداری با ژئومتری خطی و یا پلیگونی را بایستی تعریف کنید. توجه داشته باشید که می توانید از یک ژئودیتابیس به عنوان مسیر خروجی نیز استفاده کنید.
در قسمت شماره 3: با عنوان Contour Interval، فواصل پی در پی یا متساوی البعد برای ترسیم خطوط منحنی میزان را می توانید تعریف کنید. هر قدر عدد کوچکتری در این بخش وارد کنید، تراکم منحنی میزان های ترسیمی بالا خواهد رفت. برای تعیین متساوی البعد می توانید از دستور العمل های استاندارد استفاده کنید و یا آنکه بسته به وسعت و مقیاس کاری با آزمون و خطا به یک نرخ مناسب دست پیدا کنید. به طور کلی در ترسیم منحنی های تراز استاندارد از منحنی های فرعی (Minor Contour) و منحنی های اصلی (Major) استفاده می شود. در نرم افزار Arc GIS در این قسمت امکان تعریف منحنی های اصلی و فرعی وجود نداشته و بایستی در دو مرحله با تعیین متساوی البعدهای مختلف این مرحله را تکمیل کنید. توجه داشته باشید که بهتر است نسبت منحنی های فرعی و اصلی را به نسبت 1 به 4 قرار دهید. یعنی به ازای هر 4 منحنی فرعی یک منحنی اصلی ترسیم گردد. مثلا اگر منحنی های فرعی، دارای Interval یا متساوی البعد 50 متری باشند برای تعیین منحنی های اصلی بایستی عدد 200 تعریف گردد، تا به لحاظ کارتوگرافیکی به عملکرد بهتری دست پیدا کنید. در شکل های زیر تأثیر تغییرات متساوی البعد در ترسیم منحنی های میزان، نمایش داده شده است.
![]() | ![]() | ![]() |
![]() | ![]() | ![]() |
در قسمت شماره 4: با عنوان Base Contour، می توانید یک ارتفاع مشخص را تعیین کنید تا متساوی البعد یا Contour Interval بالاتر و پائین تر از آن حد ترسیم گردد. به طور مثال می توانید عدد 1250 را در بخش Base Contour قرار دهید و متساوی البعد را عدد 100 تعریف کنید. در این صورت منحنی های تراز …1050و 1150 و 1250 و 1350 و …. خواهند بود.
![]() | ![]() | ![]() |
در قسمت شماره 5: با عنوان Z-Factor می توانید واحد ارتفاعی اعدادی که به عنوان ارتفاع برای منحنی های تراز تعریف می شود را تنظیم کنید. Z-factor یا فاکتور تبدیل در زمان ایجاد منحنی های میزان مورد استفاده قرار می گیرند. به طور پیش فرض این فاکتور برابر با 1 در نظر گرفته شده است. خطوط منحنی میزان بر اساس Z-value لایه رستری ورودی ترسیم می شوند که معمولاً در واحد متر و یا فوت اندازه گیری شده است. با مقدار پیش فرض 1، منحنی های میزان، دارای ارتفاعی برابر با z-value لایه رستری ورودی خواهد داشت. برای ایجاد منحنی هایی که در واحد های دیگری به جز واحد z-value لایه رستری ورودی، قرار داشته باشند، بایستی مقدار z-factor مناسبی برای تبدیل واحد ارتفاعی وارد کنید. توجه داشته باشید که در استفاده از این ابزار لزوماً نیازی به یکسان بودن واحد مختصاتی مسطحاتی و واحد ارتفاعی نیست. به طور مثال اگر مقدار ارتفاع در لایه رستری ورودی به واحد فوت باشد اما شما نیاز دارید که منحنی های تراز بر اساس واحد متر ترسیم شوند، مقدار z-factor را برابر با مقدار 0.3048 (به طوری که 1 فوت برابر با 0.3048 متر است) قرار دهید. مثال دیگر، فرض کنید لایه رستری ورودی دارای سیستم مختصات جغرافیایی WGS1384 باشد و واحد ارتفاعی متر باشد و شما می خواهید خطوط منحنی میزان هر 100 فوت ترسیم شوند و مقدار Base برابر با 50 فوت باشد، برای این منظور متساوی البعد منحنی میزان را 100 قرار دهید و سپس Base Contour را برابر با 50 قرار دهید و مقدار z-factor را معادل 3.2808 تعریف کنید (زیرا 1 متر معادل 3.2808 فوت می باشد).
در قسمت شماره 6: با عنوان Contour Type، چهار انتخاب مختلف به طوری که در شکل زیر نشان داده شده است، وجود دارد. گزینه اول Contour می باشد که در حالت پیش فرض انتخاب شده است. با انتخاب این گزینه منحنی میزان های خطی بر اساس لایه رستری ورودی ترسیم می گردد.


گزینه دوم، CONTOUR_POLYGON است. در این حالت خروجی منحنی های تراز به صورت پلیگونی خواهد بود. به این سبک ترسیم منحنی میزان، Fill Contour نیز گفته می شود. در این حالت می توانید سطوح مابین منحنی های تراز را به صورت رنگی نمایش دهید و یا آنکه در صورت نیاز مساحت بین منحنی های تراز را نیز محاسبه کنید.
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
گزینه سوم CONTOUR_SHELL می باشد. در این حالت یک لایه پلیگونی منحنی میزان ایجاد می گردد، به صورتی که حد بالای پلیگون ها یا همان سطوح بین منحنی های تراز به صورت تجمعی بر اساس متساوی البعد افزایش می یابد اما حد پائین در مقدار مینیمم باقی می ماند.
گزینه چهارم CONTOUR_SHELL_UP است. در این حالت یک لایه پلیگونی منحنی میزان به صورتی ایجاد می گردد که حد پائین هر سطح تراز به صورت تجمعی بر اساس متساوی البعد تعیین شده، افزایش می یابد و حد بالا به صورت ثابت در ماکزیمم ارتفاع لایه رستر ورودی ثابت باقی می ماند. توجه داشته باشید که این اطلاعات به صورت دو فیلد اطلاعاتی در جدول اطلاعاتی لایه برداری خروجی درج می گردد.
در قسمت شماره 7 با عنوان Maximum Vertices per Feature یک محدودیت در تعداد رئوس یا Vertices تعیین نموده تا از این طریق یا بخش-عارضه را به تعدادی زیر بخش تبدیل نماید. از این بخش تنها زمانی باید استفاده کرد که عارضه خروجی دارای تعداد بسیار زیادی از رئوس یا Vertex باشد (مثلا دارای میلیون ها رأس یا Vertex باشد). این پارامتر به عنوان راهکاری در تقسیم عوارض بسیار بزرگ که دارای ورتکس های بسیار زیادی هستند و ممکن است بعداً مشکلاتی ایجاد کند، در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال داده های بسیار حجیم می توانند هنگام ذخیره سازی، آنالیز و یا ترسیم عوارض در برخی سیستم ها مشکلاتی در پی داشته باشند. حالت پیش فرض نرم افزار،عدم قطعه بندی و تقسیم عوارض بر اساس Vertex ها می باشد. در نتیجه اگر این بخش را خالی رها کنید به صورت پیش فرض هیچ محدودیتی در تعداد Vertex هایی که به هر عارضه اختصاص داده می شود، اعمال نخواهد شد.
در قسمت شماره 8: نهایتاً با تعریف پارامترهای ورودی در کادر Contour،بر روی دکمه ok کلیک کنید تا منحنی های تراز بر اساس لایه رستر ورودی و با ویژگی های تعیین شده، ترسیم و در مسیر مشخص شده، ذخیره سازی گردد.
دیدگاهتان را بنویسید